اختلال کندن مو که با نام تریکوتیلومانیا نیز شناخته میشود، یک اختلال روانی است که در آن فرد به طور وسواس گونه و مکرر موهای خود را میکند. این اختلال میتواند در هر سنی رخ دهد، اما بیشتر در کودکان و نوجوانان دیده میشود.
اولین گزارشهای مربوط به وسواس کندن مو به قرن نوزدهم میلادی برمیگردد. در آن زمان، این اختلال به عنوان نوعی جنون یا خودآزاری تلقی میشد. در سال 1889، روانپزشک فرانسوی، ژان-مارتین شارکو، نام “تریکوتیلومانیا” را برای این اختلال انتخاب کرد. علل دقیق اختلال کندن مو هنوز به طور کامل شناخته نشده است. با این حال، تحقیقات نشان داده است که عوامل ژنتیکی، روانی و محیطی در بروز این اختلال نقش دارند. در ادامه به بررسی کامل تر این اختلال خواهیم پرداخت.
علائم اختلال کندن مو
کندن مکرر مو: فرد به طور مکرر و وسواسگونه موهای خود را میکند. این موها میتوانند از سر، ابرو، مژه یا سایر قسمتهای بدن باشند.
احساس میل و وسواس به کندن مو: فرد قبل از کندن مو، احساس میل و وسواس شدیدی به انجام این کار دارد.
احساس اضطراب و تنش قبل از کندن مو: فرد قبل از کندن مو، احساس اضطراب، تنش و ناخوشی میکند.
احساس رضایت یا آرامش بعد از کندن مو: فرد بعد از کندن مو، احساس رضایت، آرامش یا تسکین موقتی میکند.
ایجاد زخم یا کچلی در محل کندن مو: کندن مکرر مو میتواند منجر به ایجاد زخم، کچلی یا نازک شدن مو در محل مورد نظر شود.
مشکلات عاطفی: فرد ممکن است به دلیل این اختلال، دچار اضطراب، افسردگی، شرم و عزت نفس پایین شود.
مشکلات رفتاری: فرد ممکن است به رفتارهای مخربی مانند جویدن یا خوردن موهای کنده شده، کندن موهای دیگران یا خود آزاری بپردازد.
انواع اختلال تریکوتیلومانیا
بر اساس DSM-5 (راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی)، اختلال کندن مو به دو نوع متمرکز و پراکنده تقسیم میشود که در این قسمت بررسی خواهیم کرد.
نوع متمرکز اختلال کندن مو
در این نوع از اختلال کندن مو، فرد موهای خود را فقط از یک منطقه خاص از بدن میکند. این منطقه خاص معمولاً سر می باشد، اما میتواند شامل ابرو، مژه یا سایر قسمتهای بدن نیز باشد. فرد به طور معمول، در مورد ظاهر این منطقه خاص از بدن، احساس نگرانی میکند.
وسواس کندن مو در این نوع، معمولاً در زمانهای استرس یا اضطراب رخ میدهد.
نوع پراکنده اختلال تریکوتیلومانیا
در این نوع از اختلال تریکوتیلومانیا، فرد موهای خود را از مناطق مختلف بدن میکند. این مناطق میتوانند شامل سر، ابرو، مژه، زیر بغل، پاها و سایر قسمتهای بدن باشند. فرد به طور معمول، در مورد ظاهر کلی خود، احساس نگرانی میکند.
وسواس کندن مو در این نوع، ممکن است در هر زمانی رخ دهد، حتی زمانی که فرد احساس استرس یا اضطراب نمیکند.
عوامل بروز اختلال trichotillomania
علل دقیق اختلال کندن مو هنوز به طور کامل شناخته نشده است. با این حال، تحقیقات نشان داده است که عوامل مختلفی میتوانند در بروز این اختلال نقش داشته باشند، که در ادامه شرح داده شده است.
عوامل ژنتیکی بروز اختلال کندن مو
مطالعات نشان داده است که سابقه خانوادگی ابتلا به اختلال کندن مو، خطر ابتلا به این اختلال را افزایش میدهد. تحقیقات ژنتیکی، نشاندهنده وجود چندین ژن مرتبط با اختلال کندن مو است.
عوامل روانی بروز اختلال تریکوتیلومانیا
اضطراب: اضطراب یکی از رایجترین عوامل مرتبط با اختلال کندن مو است.
افسردگی: افسردگی نیز میتواند در بروز اختلال کندن مو نقش داشته باشد.
وسواس فکری-عملی: افراد مبتلا به وسواس فکری-عملی، بیشتر در معرض خطر ابتلا به اختلال کندن مو هستند.
اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD): ADHD نیز میتواند در بروز اختلال کندن مو نقش داشته باشد.
تروما: تجربه تروما در دوران کودکی، میتواند خطر ابتلا به اختلال کندن مو را افزایش دهد.
عوامل محیطی بروز اختلال trichotillomania
استرس: استرس میتواند در بروز یا تشدید اختلال کندن مو نقش داشته باشد.
مشکلات خانوادگی: مشکلات خانوادگی مانند طلاق یا درگیری، میتواند در بروز اختلال کندن مو نقش داشته باشد.
فشارهای اجتماعی: فشارهای اجتماعی مانند فشار برای موفقیت در مدرسه یا محل کار، میتواند در بروز اختلال کندن مو نقش داشته باشد.
روان درمانی اختلال کندن مو
روان درمانی یکی از موثرترین روشهای درمان اختلال کندن مو است. در روان درمانی، متخصص به فرد کمک میکند تا ریشههای مشکل خود را درک کند، افکار و باورهای منفی خود را شناسایی و تغییر دهد، مهارتهای مقابلهای جدیدی برای مدیریت اضطراب و استرس یاد بگیرد و احساسات خود را به طور سالم بیان کند.
انواع روان درمانی برای اختلال کندن مو
درمان شناختی رفتاری (CBT): CBT یک روش درمانی کوتاه مدت و متمرکز بر حال است که به فرد کمک میکند تا افکار و باورهای منفی خود را شناسایی و تغییر دهد و مهارتهای مقابلهای جدیدی برای مدیریت اضطراب و استرس یاد بگیرد. CBT به طور موثری در درمان اختلال کندن مو موثر است.
درمان روانکاوی: درمان روانکاوی یک روش درمانی بلند مدت است که به فرد کمک میکند تا ریشههای مشکل خود را در تجربیات دوران کودکی درک کند. درمان روانکاوی میتواند برای افراد مبتلا به اختلال کندن مو که در دوران کودکی خود تجارب آسیب زایی مانند تروما داشتهاند، مفید باشد.
درمان گروهی: گروه درمانی به افراد مبتلا به اختلال کندن مو فرصتی میدهد تا با افراد همدرد خود ارتباط برقرار کنند و این روش نیز بسیار تاثیر گذار می باشد.
جمع بندی
اختلال کندن مو یک اختلال قابل درمان است. با تشخیص و درمان به موقع، میتوان این اختلال را کنترل کرد و کیفیت زندگی فرد را بهبود بخشید. کلینیک مایندویژن، با در نظر گرفتن نیازها و اولویتهای هر زوج یا فرد، بهترین خدمات نظیر روانشناسی آنلاین در کانادا، زوج درمانی، سکس تراپی، روان درمانی فردی و مشاوره پیش از ازدواج را به شما ارائه میدهد. همین امروز با ما تماس بگیرید و اولین قدم را برای ساختن یک زندگی شاد و پایدار بردارید.